Vanaf deze zomer wordt het voor reizigers binnen Europa eindelijk duidelijker wat je gratis aan boord mag meenemen. Geen verrassingen meer aan de gate of onduidelijke regels per maatschappij: de Europese Unie wil komaf maken met de wirwar van bagagevoorschriften die vandaag nog voor veel frustraties zorgen. Nieuwe afspraken zorgen voor meer ruimte in je handbagage én voor meer uniformiteit tussen luchtvaartmaatschappijen. Maar wat verandert er precies, en wat blijft voorlopig nog onduidelijk?
Garandeerde afmetingen voor het persoonlijk item
De Europese luchtvaartkoepel Airlines for Europe (A4E) bevestigde onlangs dat haar aangesloten maatschappijen werk maken van één gegarandeerd formaat voor het persoonlijke item – de kleine tas die onder de stoel voor je geplaatst wordt. Deze standaard wordt voortaan 40 x 30 x 15 cm. Dat komt overeen met een middelgrote rugzak, laptoptas of handtas. Lagere afmetingen mogen niet meer worden opgelegd. Voor reizigers betekent dit minder stress bij het inpakken én minder kans op onverwachte toeslagen aan de gate.
Tot nu toe hanteerden sommige maatschappijen zoals Ryanair en Brussels Airlines kleinere maten: 40 x 25 x 20 cm bij Ryanair en zelfs 40 x 30 x 10 cm bij Brussels Airlines. Dankzij de nieuwe norm wint de reiziger tot 20% extra ruimte. Volgens A4E zal deze maatregel uiterlijk tegen het einde van het zomerseizoen 2025 bij alle aangesloten luchtvaartmaatschappijen volledig ingevoerd zijn. Deze zomer is het dus nog even opletten: de nieuwe regel geldt nog niet overal tegelijk.
Ryanair breidt handbagage uit na Europese druk
Onder druk van de Europese plannen past Ryanair haar regels sneller aan dan verplicht. De Ierse prijsbreker liet weten dat reizigers binnenkort een gratis tas van 40 x 30 x 20 cm onder de stoel mogen schuiven – goed voor 4 liter meer volume dan voorheen. Het verschil klinkt klein, maar in de praktijk past er volgens Ryanair makkelijk een extra paar schoenen of een paar T-shirts bij.
Toch blijft Ryanair qua toegestane afmetingen nog steeds achter op concurrenten zoals easyJet, waar een gratis item van 45 x 36 x 20 cm is toegestaan. Wizz Air zit op gelijke hoogte met Ryanair. De maatschappij zegt de aanpassing “de komende weken” te zullen doorvoeren, zodra de bagagepassers op de luchthavens zijn aangepast.
Volgens Ryanair ligt hun nieuwe afmeting zelfs boven de voorgestelde Europese minimumnorm. Tegelijk kant de luchtvaartmaatschappij zich tegen Europese inmenging: “Reizigers moeten zélf kunnen kiezen wat ze wel of niet willen betalen,” aldus een woordvoerder.
Wat met je trolley als handbages?
De Europese plannen gaan verder dan enkel het persoonlijke item. De EU wil ook dat je naast je kleine tas een gratis handbagagekoffer van maximaal 7 kilogram mee aan boord mag nemen.
Momenteel verschilt dat sterk per maatschappij: bij Brussels Airlines mag je handbagage 8 kg wegen, bij TUI fly tot 10 kg. Soms zit die inbegrepen in je ticketprijs, soms moet je ervoor bijbetalen – zeker bij lowcostmaatschappijen zoals Ryanair of Wizz Air.
Die verschillen zorgen voor verwarring en frustratie. Passagiers die regelmatig met verschillende maatschappijen vliegen, kunnen vaak moeilijk bijhouden wat nu precies wel of niet toegelaten is. Een uniforme regeling zou dus voor veel duidelijkheid zorgen. Maar niet iedereen in de luchtvaartsector is enthousiast.
Luchtvaartmaatschappijen kritisch: “Gratis bestaat niet”
Hoewel de nieuwe regels goed nieuws lijken voor reizigers, zien luchtvaartmaatschappijen vooral praktische en financiële bezwaren. Zo is er eenvoudigweg niet genoeg ruimte in het vliegtuig om iedere passagier een extra koffertje te laten meenemen. Nu al gebeurt het vaak dat bagage bij de gate alsnog moet worden ingecheckt, wat tot discussies en vertragingen leidt.
Extra handbagage aan boord betekent volgens de maatschappijen meer personeel om alles vlot op te bergen, langere laadtijden, en dus ook meer vertraging. En vertraging kost geld – veel geld zelfs. De verwachting is dan ook dat luchtvaartmaatschappijen zullen reageren met duurdere tickets of strengere voorwaarden voor wie meer wil meenemen.
Vooral lowcostmaatschappijen voelen zich geviseerd. Zij verdienen een groot deel van hun inkomsten met extra diensten zoals priority boarding, zitplaatskeuze en betalende handbagage. Alleen al bij Ryanair bracht dat vorig jaar meer dan 5 miljard euro op. Uniforme, gratis handbagageregels kunnen dat verdienmodel onder druk zetten.
Nog niet definitief, maar in volle beweging
Het voorstel voor een Europese standaardregelgeving ligt nu op tafel bij het Europees Parlement. Pas na stemming kunnen de regels écht van kracht worden. Toch zijn luchtvaartmaatschappijen zich al volop aan het aanpassen, vaak onder publieke en politieke druk. De kans is groot dat andere maatschappijen in het kielzog van Ryanair volgen en hun formaten verruimen of aanpassen aan de EU-voorstellen.
Veiligheidsregels blijven wél gelden
Wat voorlopig níet verandert, zijn de Europese veiligheidsregels voor handbagage. Zo mogen vloeistoffen nog steeds enkel mee in verpakkingen van maximaal 100 ml, samen verpakt in een transparant plastic zakje van maximaal 1 liter. Er zijn uitzonderingen voor medicijnen en babyvoeding, zolang die aantoonbaar noodzakelijk zijn voor de duur van de reis. Duty-free vloeistoffen mogen alleen mee als ze verzegeld blijven in de originele veiligheidsverpakking met aankoopbewijs. Scherpe voorwerpen zoals scharen, kurkentrekkers en messen zijn verboden, net als ontvlambare producten zoals vuurwerk, spuitbussen of verf. En uiteraard blijven wapens in alle vormen verboden in de handbagage.
Wat moet je als reiziger nu doen?
Voor deze zomer blijft het vooral belangrijk om goed te controleren welke regels je luchtvaartmaatschappij hanteert. De nieuwe standaard van 40 x 30 x 15 cm is nog niet overal ingevoerd. Ryanair biedt nu al iets grotere afmetingen aan. En hoewel de EU wil dat ook een kleine koffer van 7 kg gratis mee mag, is dat voorlopig nog toekomstmuziek.
Wie voorbereid wil reizen, controleert dus best de afmetingen én het gewicht van handbagage en persoonlijke items vóór vertrek. Houd ook rekening met de gebruikelijke veiligheidsregels – vooral als je vloeistoffen of scherpe voorwerpen meeneemt.
Wat is het goede nieuws dan? De chaos aan bagageregels lijkt stilaan plaats te maken voor duidelijkheid. En met een beetje geluk neem je binnenkort écht zonder stress je handbagage mee het vliegtuig op.