Barcelona, de drukste cruisehaven van de Middellandse Zee, zet een baanbrekende stap richting duurzaam toerisme. Door het aantal cruiseterminals te verminderen en een limiet te stellen aan het aantal dagelijkse passagiers, wil de stad de negatieve effecten van massatoerisme tegengaan. In een gezamenlijke overeenkomst tussen de stad en de havenautoriteiten wordt het aantal terminals op de Adossat-kade tegen 2030 teruggebracht van zeven naar vijf. Tegelijk wordt het maximum aantal cruisepassagiers beperkt tot 31.000 per dag – een daling van 16% ten opzichte van het huidige maximum van 37.000. Deze maatregel volgt op jarenlange groei, waarbij het aantal cruisebezoekers tussen 2018 en 2024 met 20% toenam, tot maar liefst 3,65 miljoen.
Nieuwe terminal, minder capaciteit en meer kwaliteit
De grootste veranderingen vinden plaats op de Adossat-kade, waar de drie oudste terminals – A, B en C – uiterlijk eind 2026 worden gesloopt. Op de locatie van terminal C komt een volledig nieuwe, openbare terminal die tot 7.000 passagiers tegelijk aankan. Deze moderne faciliteit richt zich vooral op kleinere cruiseschepen en homeport-operaties, die starten en eindigen in Barcelona. Dat type cruises zorgt niet alleen voor meer economische meerwaarde, maar heeft ook betere connecties met de luchthaven en biedt reizigers extra mogelijkheden voor een langer verblijf.
Naast de nieuwe terminal blijven vier privéterminals operationeel: D en E (van Carnival Corporation), H (MSC Cruises), en de gloednieuwe terminal G van Royal Caribbean, die in 2027 opent. Al deze terminals zullen voldoen aan de strengste normen op vlak van duurzaamheid, veiligheid en servicekwaliteit. De haven wil met deze herstructurering niet alleen haar capaciteit beperken, maar ook de beleving van reizigers verbeteren en haar positie als duurzame thuishaven versterken.
Grootschalige investeringen in mobiliteit en infrastructuur
De herontwikkeling van de cruisehaven wordt gedragen door een totaalinvestering van € 185 miljoen aan publiek-private middelen, bovenop de € 265 miljoen die sinds 2018 geïnvesteerd werd. Deze middelen worden ingezet voor sloop, nieuwbouw en de modernisering van een 610 meter lang deel van de Adossat-kade. Belangrijk onderdeel hiervan is de installatie van walstroom (OPS), waarmee schepen op groene stroom kunnen draaien terwijl ze aangemeerd liggen. Zo wordt uitstoot drastisch beperkt en worden de luchtkwaliteit en leefbaarheid voor omwonenden verbeterd.
Ook aan mobiliteit is gedacht. De Porta d’Europa-brug wordt verdubbeld, inclusief fiets- en voetpaden, voor betere bereikbaarheid van en naar de haven. Daarnaast komt er een stedelijke corridor tussen Plaça de les Drassanes en de Zona Franca. Deze zal uitsluitend toegankelijk zijn voor openbaar vervoer, taxi’s, fietsen en voetgangers. Zo worden verkeersdruk en vervuiling aan de rand van het centrum fors verminderd. Voor cruisepassagiers wordt een frequent pendelnetwerk opgezet naar ov-knooppunten, en real-time informatieschermen bij de terminals geven actuele informatie over drukte en routes in de stad.
Grenzen stellen aan massatoerisme
De overeenkomst markeert een kantelpunt in het toeristisch beleid van Barcelona. Voor het eerst wordt een formele grens gesteld aan de groei van cruisetoerisme. Volgens burgemeester Jaume Collboni is dit essentieel: “Toerisme vereist planning, grenzen en duurzaam beheer. Deze stap toont aan dat de stad de balans tussen economie, leefbaarheid en ecologie ernstig neemt.”
Het beleid van Barcelona weerspiegelt een bredere trend in Europa, waar steden als Venetië, Amsterdam en Palma de Mallorca vergelijkbare maatregelen nemen om overtoerisme tegen te gaan. Barcelona neemt hiermee een leidende rol in bij het vormgeven van een nieuw model voor maritiem toerisme dat ordelijk, duurzaam en geïntegreerd is in de stedelijke realiteit.
Met minder terminals, een vaste passagierslimiet en investeringen in infrastructuur en mobiliteit, wil Barcelona de negatieve impact van cruises verminderen en tegelijk de toegevoegde waarde van deze sector behouden. De stad kiest bewust voor kwaliteit boven kwantiteit, in het belang van bewoners, bezoekers en de toekomst van het stedelijke leven.